muzeum radom bip
UE muzeum radom bip

Z kart historii radomskiej ...

90 lat historii radomskiej policji na wystawie w Muzeum im Jacka Malczewskiego  w  Radomiu      

Arcyciekawą wystawę otwarto w Muzeum in. Jacka Malczewskiego w Radomiu: Z kart historii radomskiej policji. W 90. rocznicę uchwalenia ustawy o policji państwowej. Wraz z ekspozycją towarzyszącą Policja państwowa  na północno-wschodnich Kresach II Rzeczypospolitej. Główną wystawę rocznicową przygotowały wspólnie Komenda Miejska Policji w Radomiu oraz Muzeum im. Jacka Malczewskiego.  Ekspozycja dodatkowa (o historii policji na Kresach) jest dziełem Muzeum Wojska w Białymstoku.     Przedsięwzięcie to  wzbudza spore zainteresowanie. Co nie powinno dziwić. Organizacje zamknięte, ustrukturyzowane i zhierarchizowane, wyposażone w atrybut siły  – policja, wojsko… - od niepamiętnych czasów  budziły ciekawość ludzi. Od zawsze też otaczała je aura tajemniczości. Stojąc na straży porządku, ładu i bezpieczeństwa obywateli, nawet w najbardziej demokratycznych społeczeństwach, policje miały, mają (i mieć muszą) swoje tajemnice. Żeby dobrze wypełniać swoje zadania, nie do końca mogą być przejrzyste, transparentne (w  tradycyjnym  tego słowa znaczeniu), otwarte  na ogląd czy penetrację z zewnątrz… Świat przestępczy natychmiast by to wykorzystał. Tym bardziej więc wymagają nadzoru ze strony państwa  i obywateli. Reguły ich działania muszą być b. precyzyjnie zakreślone, a samo funkcjonowanie poddane bieżącej kontroli i ocenie. Wolne też być powinny od ideologicznych wpływów państwa. W przeciwnym razie ulegają różnego rodzaju patologiom, degenerują się. I, ostatecznie, przestają służyć ludziom.

 

Potwierdzeniem prawdziwości tych słów jest choćby historia Milicji Obywatelskiej w okresie PRL–u, której służba ludziom, była zaledwie ubocznym skutkiem wypełniania funkcji zbrojnego ramienia socjalistycznego państwa. Ale dość tych quasi-socjologicznych, podszytych resentymentami rozważań…     
     Co możemy zobaczyć na wystawie w Radomiu ? Przede wszystkim obrazki z historii policji polskiej na przestrzeni 90. lecia:  zdjęcia, dokumenty, mundury, broń, szafę pancerną, mnóstwo rozmaitych urządzeń kryminalistycznych, typowe (i nie typowe zarazem) meble… Nie typowe, bo niby zwyczajne, a jednak  z wmontowanymi  urządzeniami podsłuchowymi (np. biurko podsłuchowe). Pokazano pamiątki po przedwojennych radomskich policjantach (m.in. 5 rodzajów mundurów), przedstawione zostały  historie granatowych policjantów z okresu okupacji, i peerelowskich milicjantów… Odtworzono charakterystyczne wnętrze standardowej komendy MO. Starszych wiekiem widok ten przyprawi z pewnością o dreszczyk emocji (niektórych nawet mocniej zaboli),  młodszym zaś pomieszczenie to może się wydać nic nie znaczącą, i zadziwiająco skromną, przechowalnią rekwizytów…      
Unikalnym eksponatem na wystawie jest hełm paradny granatowej policji konnej - w Polsce zachowały się tylko dwa egzemplarze tego niezwykle efektownego nakrycia głowy.      
Zaskoczeniem dla wielu zwiedzających  może okazać się osobliwa galeria przestępców (mężczyzn i kobiet) z 1919 roku. Głównie przedstawicieli złodziejskiego fachu (koniokradów, krowokradów, etc…).  Biednych ludzi (w dwojakim sensie, wyglądu i losu ludzkiego) - tak przynajmniej teraz ich odbieramy, oglądając pożółkłe fotografie - którzy pogubili się w życiu…           

     Radomska wystawa ujawnia też, jak bogate zbiory policyjnych pamiątek skrywają regionalne i wojskowe muzea oraz policyjne izby pamięci (w Białymstoku, Skarżysku – Kamiennej, Bydgoszczy, Tarnowie…). To ważne w kontekście tworzenia pierwszego w kraju Muzeum Policji w Warszawie.  Solidna kwerenda została już zrobiona.       Wystawa w Muzeum im. Jacka Malczewskiego – jedyna taka rocznicowa ekspozycja w Polsce ! - będzie hitem. Bardzo na to liczą  organizatorzy przedsięwzięcia. Jej otwarcie 2 maja br., poprzedziła ceremonia nadania sztandaru Komendzie Miejskiej Policji w Radomiu.    

Andrzej Leżoń

 

Eksponaty i fotografie prezentowane na wystawach pochodzą ze zbiorów:

Archiwum Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Radomiu
Archiwum Państwowego w Lublinie
Komendy Głównej Policji w Warszawie
Komendy Miejskiej Policji w Radomiu
Komendy Miejskiej Policji w Tarnowie
Mazowieckiej Komendy Wojewódzkiej Policji w Radomiu
Muzeum Historycznego Miasta Krakowa
Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu
Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej
Muzeum Narodowego w Krakowie
Muzeum Niepodległości w Warszawie
Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy
Muzeum Wojska w Białymstoku
Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim
Muzeum Zamoyskich w Kozłówce
Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie
Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu

oraz ze zbiorów osób prywatnych:

Kamili Adamskiej, Sławomira Cisowskiego, Urszuli Dobek, Franciszka Filipczaka, Stanisława Garbalskiego, Rafała Jeżaka, Zofii Katus, Grzegorza Kościelniaka, Mariusza Króla, Katarzyny Kucharskiej, Marii Lipińskiej, Zbigniewa Łęckiego, Barbary Matuszewskiej, Pawła Łuk-Murawskiego, Iwony Micke, Pawła Mosznera, Ilony Niewiadomskiej, Stanisława Siewierskiego, Romany Sokół, Bożydara Starosolskiego, Dariusza Adama Strzeleckiego, Zbigniewa Szymańskiego, Macieja Trolla, Izabeli Wasik, Tomasza Woszczyka, Katarzyny Wrzosek, Mieczysława Żelaznego

Wystawa pt. „Policja Państwowa na północno-wschodnich Kresach II Rzeczypospolitej 1919-1939” została udostępniona przez dyrektora Muzeum Wojska w Białymstoku prof. dr. hab. Krzysztofa Filipowa.

Dyrekcja Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu dziękuje wszystkim instytucjom i osobom za udostępnienie eksponatów na wystawę.

Partnerzy:
https://www.bsjedlinsk.pl http://www.26600.pl https://dokultury.mazowieckie.com.pl/pl
Mecenasi Muzeum:
tło e-riders motocykle