„ZABAWNE ZABYTKI „ – gry i zabawki ze Zbiorów Rodziny Sosenko otwarcie wystawy - 5 lutego o godz. 14.00
Wystawa przedstawia około 300 różnych gier: planszowych, towarzyskich, edukacyjnych, a nawet hazardowych. Pokazujemy także układanki, mozaiki i puzzle. To przegląd gier bardzo znanych, takich jak: chińczyk, warcaby, szachy, domino, poprzez stare, przedwojenne gry edukacyjne, do bardzo prostych loteryjek dla najmłodszych. Wszystkie eksponaty znajdujące się na wystawie pochodzą ze Zbiorów Rodziny Sosenko – jednej z największych w Polsce kolekcji prywatnej.
Na szczególną uwagę zasługują różnorodne komplety szachowe, których pokazujemy bardzo wiele, są między nimi takie eksponaty jak: plansza szachowa wykonana ze skóry, z przełomu XVIII i XIX w., szachy wystrugane przez więźnia oflagu w Woldenbergu, szachy z kości słoniowej, oraz podróżne portfelowe, drewniane, szklane, miniaturowe, rocznicowe, tzw. królewskie, upamiętniające rocznicę Odsieczy Wiedeńskiej oraz łączone komplety szachów z warcabami i tryktrakiem.
Prezentujemy także nieco już zapomniane mahjongi w pięknie zdobionych pudełkach, różnorodne zestawy kości, domin oraz karty: do gry w skata, taroka, do wróżenia i karty z wizerunkami władców polskich.
Kolejną grupą są gry historyczne edukacyjne, szczególnie ważna jest gra „Piast” wydana w 1903 r., w której pięknie wykonana plansza przedstawia poszczególne, chronologicznie uszeregowane obrazy z dziejów historii Polski, począwszy od wizerunku orlego gniazda, przez Chrzest Polski, Piastów, Jagiellonów, kolejne bitwy i wojny, a kończy się rozbiorami. Ostatnia plansza pokazuje mapę Polski po III rozbiorze. Istotna wydaje się również gra „Grunwald” wydana w 1910 r., dla upamiętnienia 600. rocznicy Bitwy pod Grunwaldem, eksponujemy także grę „Podróże historyczne i religijne po Wielkim Księstwie Poznańskim”, puzzle drewniane z mapą Polski z roku 1772 i planszę do gry „Kościuszko”.
Są także przedwojenne gry angielskie i francuskie, a także niemieckie wydane podczas II wojny światowej. Ciekawostką jest współcześnie wykonana replika najstarszej gry egipskiej, uważanej za najstarszą grę planszową na świecie.
Mamy na wystawie 13 ruletek, niektóre z nich stare, XIX wieczne, różnorodne kości, a także bardzo proste automaty do gry.
Obszernie prezentowane są też zabawy i gry dla dzieci, takie jak bardzo proste loteryjki: geograficzna, obrazkowa, przedmiotowa, językowa, dziejowa, flagowa, bajkowa etc., oraz gry „Wesoła tabliczka mnożenia”, „Chodzi Zosia po łące”, „Twarze w pudełku”, „Co wiesz?”, „Zawody samolotów”, „Polowanie” i wiele innych. Odrębną grupą są mozaiki, klocki do układania obrazków, i duża ilość puzzli – tu na szczególną uwagę zasługują puzzle wykonane wg. Ilustracji Zofii Stryjeńskiej.
Ciekawostką jest gierka wydana w latach 30. „Czarny Piotruś sacharyniak” wydana na zamówienie Biura Propagandy Konsumpcji Cukru, gdzie na kartach pod rysunkami St. Norblina są hasła autorstwa J. Porazińskiej, takie jak np.: „Ci obywatele/ jedli cukru wiele/Patrzcie, jak się każde śmieje,/ Znać, że im się dobrze dzieje”. Na odwrocie każdej karty jest umieszczone pierwsze hasło reklamowe wymyślone przez Melchiora Wańkowicza „Cukier krzepi”.
Bardzo interesująca wydaje się gra „Jak posiejesz tak zbierzesz” wydana w latach 40. (podczas wojny) przez drukarnię NKW – Druck, Warschau, która prezentuje zasady dobrej gospodarki, takimi hasłami jak np.: „Kto żydowi coś dostarcza, ciężką winą się obarcza”, czy „Kto nic nie dał, z niczem jedzie, matka płacze, dzieci w biedzie” . W tej grze gracz „Za odstawę kontyngentu otrzymuje po 1 zł z kasy”, a „za złą gospodarkę w polu i podwórzu zaczyna grę od początku”.
Tło wystawy stanowić będzie ekspozycja zabawek: domków dla lalek wyposażeniem, klocków, wózków, sanek, wiele lalek i cały szereg drobnych zabawek.
