Wystawa ,,Po śmierci ku słońcu” jest próbą ukazania zwyczajów związanych z obrzędowością pogrzebową społeczności epoki brązu i wczesnej epoki żelaza zamieszkujących obszary w dorzeczu Pilicy, Radomki i Mlecznej.
Śmierć, a właściwie życie po śmierci, jest tajemnicą, wobec której społeczności pradziejowe formowały swoje wyobrażania o zaświatach. Wokół tej nieznanej drogi odbywały się rytuały, którym towarzyszyła określona obrzędowość funeralna. Analizując kopalne ślady dawnych wspólnot przedpiśmiennych, można uchwycić jedynie fragment tych tradycji sprowadzający się właściwie do ostatniego etapu pogrzebu, mianowicie do złożenia szczątków w grobie. Obrzędowość pogrzebowa to zjawisko uniwersalnej odpowiedzi ludzi wobec kresu życia. U podstaw tych działań znajdują się dwa ambiwalentne pragnienia: z jednej strony chęć podtrzymania więzi i zatrzymania zmarłego, zaś z drugiej dążenie do uwolnienia się od niego.
Ciałopalenie wpisywało się w ryt pogrzebowy, będący cechą unifikującą obrzędowość pogrzebową na znacznych obszarach Europy w epoce brązu oraz we wczesnej epoce żelaza. Kremacji zmarłego dokonywano prawdopodobnie w celu uwolnienia duszy, oczyszczenia jej z pierwiastka materialnego. Dzięki temu mogła ona opuścić świat ziemski i udać się w zaświaty, a drogę tę prawdopodobnie symbolizował dym unoszący się ku niebu. Możemy więc przypuszczać, że w obrządku ciałopalnym ważny był duchowy pierwiastek istoty ludzkiej, która po śmierci łączyła się z bóstwem solarnym.
Na terenie międzyrzecza Wisły, Pilicy i Iłżanki odkryto dużą ilość cmentarzysk ciałopalnych pochodzących z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza. Niestety większość z nich została rozpoznana jedynie powierzchniowo, inne badano ratowniczo odsłaniając pojedyncze groby. Do tej pory opracowano i opublikowano materiały pochodzące z cmentarzysk kultury łużyckiej w Treście Rządowej oraz Radomia-Wośników i kultury pomorskiej w Gulinie Młynie. Materiał zabytkowy pochodzący właśnie z tych nekropoli zostanie pokazany na wystawie, dzięki której chcemy przybliżyć obrządek pogrzebowy ludności kultury łużyckiej i kultury pomorskiej.
Otwarcie: 28 lipca 2023, godz. 17:00
Kuratorki wystawy: Katarzyna Stańczuk i Dorota Pogodzińska
Zapraszamy na wykład dotyczący archeologii pól bitewnych „Wagram 1809-2018. Archeologia pola bitwy”
Zapraszamy na Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Radomskie Zakłady Przemysłu Skórzanego „Radoskór” 1959-1999. Wystawa w 65. rocznicę powstania.
Wczorajszy wernisaż wystawy Leszek Kwiatkowski (1949-2021). Retrospektywa. W 50. rocznicę dyplomu.
Konferencja prasowa przed wernisażem wystawy „Leszek Kwiatkowski (1949-2021). Retrospektywa. W 50. rocznicę dyplomu”
